Aktualności

Słowo Metropolity Krakowskiego na 64. Tydzień Miłosierdzia 28 września-4 października 2008 r.

Umiłowani w Chrystusie Bracia i Siostry,

1. Najbliższy tydzień będziemy przeżywać jako kolejny, już 64 Tydzień Miłosierdzia. Na jego początku pragnę serdecznie podziękować wszystkich, którzy szczerym i hojnym sercem odpowiedzieli na wezwanie biskupów Polskich o pomoc dla ofiar klęski żywiołowej w naszej Ojczyźnie, powodzi na Ukrainie i wojny w Gruzji.
Temat tegorocznego Tygodnia Miłosierdzia: „Uczeń Jezusa sługą miłosierdzia” przypomina, jak ważne dla naszej chrześcijańskiej tożsamości jest życie w świetle miłosierdzia Bożego i bycie świadkiem i sługą miłosierdzia. Żyjemy w cieniu łagiewnickiego sanktuarium, skąd rozlega się wołanie o miłosierdzie Boże dla całego świata i równocześnie wezwanie do czynów miłosierdzia. W tym też miejscu Sługa Boży Jan Paweł II zawierzył cały świat Miłosierdziu Bożemu, a nam wszystkim zostawił zadanie: „Bądźcie świadkami miłosierdzia”. Co roku przeżywany Tydzień Miłosierdzia pomaga przyjrzeć się naszym zachowaniom w życiu codziennym i porównać je z zaleceniami Chrystusa.

2. Obecny Tydzień Miłosierdzia przypada w jubileuszowym Roku św. Pawła, ogłoszonym przez Ojca świętego Benedykta XVI dla uczczenia dwutysięcznej rocznicy urodzin Apostoła Narodów. Warto więc przypomnieć, jak św. Paweł uczył miłosierdzia i solidarności tych, którym przekazywał wiarę w Chrystusa.
Postawa miłosierdzia u św. Pawła wypływała z osobistego spotkania z Chrystusem, które miało miejsce pod Damaszkiem. Apostoł Narodów tak mocno przeżył słowa Chrystusa – „Szawle, Szawle, dlaczego Mnie prześladujesz?” (Dz 9,4) – że otworzył się na działanie miłości Zbawiciela i całkowicie zmienił swoje życie. Z prześladowcy Jezusa stał się Jego gorliwym uczniem. Miłość miłosierna wypełniła po brzegi jego serce do tego stopnia, że nikt nie mógł go powstrzymać przed dzieleniem się wiarą w Chrystusa i głoszeniem Jego Ewangelii. Chrystus – „Przekonująca moc Miłości” – stał się dla niego źródłem siły do ewangelizowania i obdarowywania bliźnich miłością. W tym duchu wzywał chrześcijan: „dopełnijcie mojej radości przez to, że będziecie mieli te same dążenia: tę samą miłość i wspólnego ducha, pragnąc tylko jednego, […]. Niech każdy ma na oku nie tylko swoje własne sprawy, ale też i drugich” (Ef 2, 2.4).
Po swoim nawróceniu, całkowicie oddany Chrystusowi i zaangażowany w głoszenie Ewangelii, św. Paweł przeżywał radości i smutki założonych przez siebie chrześcijańskich wspólnot. Wspierał pierwszą gminę chrześcijańską w Jerozolimie. Zabiegał o pomoc dla tych, którym brakowało środków do życia, troszczył się o zdrowie swoich współpracowników, wstawiał się za potrzebującymi, by rozwiązać ich życiowe problemy, jak było to w przypadku Onezyma (Flm 8, 20). Potrafił także gwałtownie upominać tych, którzy postępowali niewłaściwie i wzywać ich do poprawy życia. Św. Paweł uczy nas zaangażowania i pomaga wyrwać się z powszechnej dziś obojętności na los drugiego człowieka. Pokazuje, że trzeba dostrzegać tych, którzy żyją wokół nas i w razie potrzeby przyjść im z pomocą.

3. Bracia i Siostry! Uczeń Chrystusa nie może żyć tylko dla siebie i gromadzić bogactw materialnych wyłącznie na własny użytek. Apostoł upominał, że jeśli ktoś jest zdolny do pracy, powinien pracować. Żegnając się ze starszymi Kościoła w Efezie, przypominał im: „nie pożądałem srebra ani złota, ani szaty niczyjej. Sami wiecie, że te ręce zarabiały na potrzeby moje i moich towarzyszy. We wszystkim pokazałem wam, że tak pracując trzeba wspierać słabych i pamiętać o słowach Pana Jezusa, który powiedział: «Więcej szczęścia jest w dawaniu aniżeli w braniu»” (Dz 20, 33-35).
Te słowa Jezusa, których nie wymienia żadna Ewangelia, dotarły do nas dzięki św. Pawłowi. Jasno i prosto tłumaczą istotę chrześcijańskiej pomocy bliźniemu. Wypływa ona z miłości do niego i jest źródłem szczęścia.
„Więcej szczęścia jest w dawaniu aniżeli w braniu” (Dz 20,35). Święty Paweł wzywa nas do aktywności. Zastanówmy się, jakie dary możemy ofiarować naszym potrzebującym braciom. Czy nie mógłby to być dar naszego czasu, włączenie się w pracę parafialnych zespołów Caritas? Wciąż w wielu parafiach brakuje aktywnie i systematycznie działających dorosłych wolontariuszy. Jest to zadanie dla krakowskiej Caritas, ale też dla każdego z nas. Pamiętajmy o potrzebie uczynków miłosierdzia względem duszy i ciała. Nie pozwalajmy sobie na bierność i marnowanie czasu przed telewizorem, gdy obok nas ktoś chory lub starszy cierpi w samotności. Zachęcam też duszpasterzy, by na wzór świętego Pawła angażowali się w organizowanie pomocy dla słabych i koordynowanie pracy wolontariuszy.

4. Równocześnie św. Paweł zwraca uwagę, aby pomoc kierowana była tylko do tych, którzy rzeczywiście jej potrzebują. Przypomina, że rodzina ma obowiązek troszczyć się o swoich bliskich. Pisze wprost: „A jeśli kto nie dba o swoich, a zwłaszcza o domowników, wyparł się wiary i gorszy jest od niewierzącego” (1 Tm 5,8). Napomina, by zdolni do pracy i samodzielnego utrzymania się nie szukali pomocy i nie byli ciężarem dla innych, ale by zarabiali na swoje utrzymanie. „Gdy byliśmy u was, nakazywaliśmy wam tak: kto nie chce pracować, niech też nie je!” – zwraca uwagę tym, którzy „wcale nie pracują, lecz zajmują się rzeczami niepotrzebnymi” (2 Tes 3, 10-11).
Wszystkie sprawy związane z praktykowaniem miłosierdzia wyjaśnia miłość, której przymioty opisuje św. Paweł w 13. rozdziale Pierwszego Listu do Koryntian. Miłość do Boga pomaga nam dostrzegać dziecko Boże w każdym napotykanym człowieku i łączy nas we wspólnotę braci i sióstr. Z tej miłości rodzi się międzyludzka solidarność i troska o społeczną sprawiedliwość, zdolność zauważania słabych i potrzebujących pomocy, a także uczciwość wobec braci.

Maryi, Matce pięknej miłości, Matce sprawiedliwości i miłości społecznej polecajmy wszystkie sprawy związane z naszymi relacjami z drugim człowiekiem. Ona zawsze umiała dostrzec potrzebujących. Prośmy Ją, by uczyła nas wyobraźni miłosierdzia.

Stanisław Kardynał Dziwisz
Metropolita Krakowski

Kraków, 14.09.2008, Święto Podwyższenia Krzyża Świętego

Słowo Biskupów polskich w trzydziestą rocznicę wyboru Jana Pawła II

Bracia i Siostry!

1. To, co się wydarzyło w Rzymie trzydzieści lat temu, 16 października 1978 roku, przekroczyło najśmielsze wyobrażenia. Biskupem Rzymu, Namiestnikiem Chrystusa na ziemi i Następcą Piotra został pasterz pochodzący „z dalekiego kraju”. Z tego kraju, który Jezus Chrystus ponad tysiąc lat wcześniej naznaczył swoją obecnością i wprowadził w nurt życia Kościoła powszechnego.

Jakim był ten „daleki kraj” przed trzydziestoma laty? To był kraj, który po krótkim okresie niepodległości i po straszliwym doświadczeniu II wojny światowej, wyzwolony z koszmaru hitleryzmu, popadł w zależność od bezbożnego systemu komunistycznego. System ten przez ponad czterdzieści lat zwalczał dążenia wolnościowe i demokratyczne, deprawował ludzkie sumienia, prawdę zastępował kłamstwem i budował na strachu i przemocy. Jeszcze dzisiaj leczymy głębokie rany, przed którymi nie do końca umieliśmy się obronić. W tym systemie Kościół głosił Jezusa Chrystusa i bronił godności człowieka, której fundamentem jest odniesienie do Boga – Stwórcy i Odkupiciela.

2. Czym był dla nas wybór kardynała Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową w Rzymie? Był głębokim przeżyciem, wstrząsem duchowym. Wybór ten oznaczał, że całe nasze trudne polskie doświadczenie nabrało nowego, głębszego sensu i wymiaru. Nabrało sensu nasze zmaganie się o Boga w życiu osobistym i społecznym. Pogłębiła się świadomość, że pomimo „żelaznej kurtyny” należymy do wielkiej wspólnoty Kościoła powszechnego. Jan Paweł II swoje polskie doświadczenie wiary wniósł w życie całego Kościoła. Na horyzoncie naszego doświadczenia pojawiła się na nowo nadzieja na wolność. Pojawiła się wola godnego życia w zgodzie z sumieniem i zajęcia należnego nam miejsca w rodzinie narodów.

Głębię naszych ówczesnych przeżyć wyraził sam Jan Paweł II: „Trudno o tym fakcie myśleć i mówić bez najgłębszego wzruszenia. Zda się, że nie wystarczy serca ludzkiego – a w szczególności serca polskiego – ażeby wzruszenie to ogarnąć. Brakuje też słów, ażeby wypowiedzieć wszystkie myśli, które w związku z tym cisną się do głowy” (24 X 1978).

3. Księga pontyfikatu Jana Pawła II zawiera dwadzieścia siedem rozdziałów – dwadzieścia siedem lat służby Chrystusowi i Jego Kościołowi na całej ziemi. Papież Polak poszerzył przestrzeń swego pasterskiego serca tak, by odnalazł się w nim każdy człowiek i każdy naród, każda kultura. Bóg posłużył się jego zaletami umysłu i serca, by dać Kościołowi i światu mądrego nauczyciela, światłego przewodnika, pasterza według serca Bożego (por. Jr 3, 15).

Trudno ogarnąć dokonania Jana Pawła II. Spontanicznie myślimy o jego inicjatywach pasterskich, o porywających spotkaniach z młodzieżą, o tym, jak wprowadził Kościół w trzecie tysiąclecie. Myślimy o encyklikach, katechezach, homiliach i o wielu innych tekstach, które wyszły spod jego pióra. Utrwalone w nich nauczanie służy Kościołowi jako drogowskaz, światło i inspiracja. Wspominamy podróże apostolskie Ojca Świętego. Był Papieżem swoich czasów, dlatego z orędziem Ewangelii docierał do najodleglejszych zakątków świata. Czynił to odczytując wezwanie Jezusa, skierowane do Apostołów: „Idźcie więc i nauczajcie wszystkie narody” (Mt 28, 19). Czynił to pamiętając o słowach Jezusa skierowanych do św. Piotra, by umacniał swoich braci w wierze (por. Łk 22, 32).

Istotny jest wkład Jana Pawła II w zmiany społeczno-polityczne, które dokonały się także w naszym regionie świata, zdominowanym przez totalitarną ideologię. Jan Paweł II nie miał ambicji politycznych. Miał znacznie większe ambicje! Wyraził je bez ogródek w dniu inauguracji pontyfikatu. Wypowiedziane wtedy słowa przeszły do historii. Znamy je na pamięć: „Otwórzcie na oścież drzwi Chrystusowi! Dla Jego zbawczej władzy otwórzcie granice państw, systemów ekonomicznych i politycznych, szerokie dziedziny kultury, cywilizacji i rozwoju. Nie lękajcie się!” (22 X 1978). Wiemy, co dokonało się później, po jego podróży do Ojczyzny w 1979 roku. Nie ulega wątpliwości, że wolność, jaką się cieszymy dzisiaj, zawdzięczamy również temu, co przed trzydziestu laty wydarzyło się w Kaplicy Sykstyńskiej.

4. Drodzy Bracia i Siostry, trzydziesta rocznica wyboru Jana Pawła II to nie tylko czas wspomnień. To również czas na zadanie sobie kilku pytań. Spróbujmy poszukać na nie odpowiedzi. Jakimi jesteśmy dzisiaj? Jesteśmy wspólnotą uczniów Jezusa, którzy podczas każdej Eucharystii wyznają swój grzech. Zdajemy sobie sprawę z naszych słabości, zresztą tak bezlitośnie nagłaśnianych przez media. Żadna inna społeczność w naszej Ojczyźnie nie podlega tak surowej ocenie. Nie powinno nas to dziwić, skoro głosimy Ewangelię, która wymaga od nas przyjęcia stylu życia Jezusa. Powinniśmy czynić wszystko, by się nawracać i dorastać do ideału przedstawionego w Ewangelii.

W jakim stopniu żyjemy Ewangelią? W tym zakresie każdy kapłan i zakonnik, każda osoba szczególnego powołania, a także każdy chrześcijanin powinien osądzić samego siebie. Dzisiaj uczyńmy rachunek sumienia z jednego tylko zdania Ewangelii: „Wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, Mnieście uczynili” (Mt 25, 40). W naszej Ojczyźnie nadal istnieje rozległy obszar biedy materialnej. To przede wszystkim wspólnoty parafialne powinny – niczym czuły barometr – rejestrować te sytuacje i reagować na nie. Nie oznacza to, że wspólnota wierzących ma zastąpić państwo w trosce o dobro każdego człowieka, zwłaszcza potrzebującego pomocy. Zawsze jednak znajdziemy pole do działania, zwłaszcza przy niewydolności instytucji publicznych i nie-doskonałości prawa.

W naszej Ojczyźnie istnieje również rozległy obszar duchowego ubóstwa – rozbite rodziny, skrzywdzone dzieci, zagubione, samotne osoby. I tym naszym braciom i siostrom „najmniejszym” trzeba pomóc. Nawet najlepiej zorganizowane instytucje nie zastąpią wyobraźni miłosierdzia chrześcijańskich wspólnot, wrażliwych na różne wymiary ludzkiej biedy.

Jak korzystamy z daru wolności? Dar zobowiązuje. Stanowi zaproszenie, by z niego twórczo korzystać. Przypomina również o zagrożeniach naszej wolności wewnętrznej, jakimi są rozliczne formy zniewolenia, uwikłania w grzechu, w nałogach, w egoistycznym zamykaniu się w sobie.

Na czym nam naprawdę zależy? W świetle tego, co napisaliśmy wyżej, odpowiedź jest jednoznaczna: zależy nam na tym, by Polska była królestwem Chrystusa, a więc wspólnotą ludzi pojednanych, dążących do świętości, szukających dobra i prawdy, a nie polem bitwy ludzi oskarżających się i zwalczających nawzajem. Zależy nam, by Polska była krajem, w którym można się różnić szlachetnie, zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i publicznym. Zależy nam, by odpowiedzialni za kształt naszego życia społecznego i politycznego kierowali się troską o dobro wspólne, a nie krótkowzrocznym interesem osobistym bądź partyjnym.

W czym nam może pomagać Jan Paweł II? Jako Nauczyciel wiary, którą żył na co dzień i jako świadek miłości Chrystusa, może nam pomagać swoją mądrością i świętością. Ona najbardziej przemawia po jego błogosławionej śmierci. Świętość jest szczególnym darem, który nam zostawił. Oznacza to, że sprawy Boże powinny być w centrum naszego życia. Bóg jest Miłością. A więc miłość powinna być w centrum naszych codziennych spraw i wyborów.

5. W dzisiejszej Ewangelii Bóg zaprasza nas na ucztę w swoim królestwie. Ta uczta to życie wieczne. To ostateczny cel naszej ziemskiej wędrówki. Szatą godową uprawniającą do wzięcia udziału w uczcie jest miłość Boga i bliźniego. Miłość nie może kończyć się na słowach i dobrych zamiarach. Ona musi znaleźć konkretny wyraz w czynach.

Pontyfikat Jana Pawła II zaowocował w Polsce wieloma szlachetnymi inicjatywami. Obchodzimy dzisiaj Dzień Papieski. Jego hasło brzmi: „Jan Paweł II – Wychowawca Młodych”. Pośród licznych „dzieł papieskich” wyróżnia się Dzieło Nowego Tysiąclecia, fundujące stypendia dla utalentowanej młodzieży z ubogich rodzin. Fundusz pochodzi ze zbiórki, która corocznie przeprowadzana jest w całej Polsce w Dniu Papieskim. Ta inicjatywa to żywy pomnik Jana Pawła II, wyraz naszej wdzięczności za dar jego pontyfikatu, a także znak, że chcemy iść drogą, którą on wskazał. Apelujemy więc o hojność do wszystkich, którym leży na sercu dobro polskiej młodzieży. Zapamiętajmy: inwestowanie w człowieka, w jego formację, to najlepsza inwestycja, z której korzysta nie tylko on sam, ale cała społeczność.

Niech trzydziesta rocznica wyboru Jana Pawła II ożywi naszą modlitwę o rychłe wyniesienie go na ołtarze. Niech skłoni nas do refleksji nad przebytą z nim drogą. Niech stanowi inspirację do odważnego podejmowania wyzwań, które codziennie stają przed nami. Niech zaowocuje w nas jeszcze głębszą wiarą, większą nadzieją i żarliwszą miłością. W tym duchu udzielamy wszystkim pasterskiego błogosławieństwa.

Podpisali:
Kardynałowie, Arcybiskupi i Biskupi
zebrani na posiedzeniu Rady Stałej i Biskupów Diecezjalnych
Konferencji Episkopatu Polski

Jasna Góra, 25 sierpnia 2008 r.

Za zgodność: Sekretarz Generalny KEP

List należy odczytać z ambon w niedzielę 12 października 2008 r.

Odezwa Metropolity Krakowskiego z okazji zbliżającej się 30. rocznicy wyboru Jana Pawła II

Drodzy Bracia i Siostry!

Już za kilka dni, 16 października, będziemy przeżywać 30. rocznicę wyboru Papieża Polaka, Jana Pawła II. Ta data niesie wspomnienie niezwykłego dnia, w któ­rym, z niezbadanych wyroków Bożej Opatrzności, 264. następcą św. Piotra został kardynał Karol Wojtyła, wezwany do Rzymu z dalekiego kraju – z królewskiego Krakowa.

Pragnę zwrócić się do wszystkich w Archidiecezji Krakowskiej z wielkim prag­nieniem serca, aby dzień Ió października, na wspomnienie tamtego, niezapomniane­go sprzed 30 lat, stał się czasem wielkiego dziękczynienia Bogu za dar wyboru i pontyfikatu Sługi Bożego Jana Pawła II, za wszelkie dobro, jakie stało się naszym wspólnym udziałem dzięki jego apostolskiemu posługiwaniu. Niech ten dzień będzie również czasem modlitwy o rychłe wyniesienie Jana Pawła II do chwały ołtarzy.

Proszę, aby ze względu na doniosłość rocznicy, w czwartek 16 października, w każdej parafii o godz. 17.00 zabrzmiały dzwony. Zgromadźcie się w swoich wspólnotach jak najliczniej na Mszy św. i innych organizowanych w tym dniu nabożeństwach. Wsłuchajcie się na nowo w głos Umiłowanego Ojca Świętego, który wciąż do nas mówi i formując nasze sumienia, prowadzi do Chrystusa Od­kupiciela Człowieka.

W 30. rocznicę wyboru kardynała Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową, wpisu­jemy także rozpoczęcie budowy Centrum Jana Pawła II „Nie lękajcie się!” w Krakowie. W sobotę 11 października o godz. 11.00 zgromadzimy się na placu budowy, w bli­skości sanktuarium Bożego Miiosieruzra na modlitwie wypraszającej Boże błogosła­wieństwo dla tego dzieła. Złożymy też na miejscu budowy kamienie, które młodzież z całej Polski przyniosła na spotkanie z Ojcem Świętym Benedyktem XVI, jako wyraz gotowości pielęgnowania wielkiego dziedzictwa pozostawionego nam przez Sługę Bożego Jana Pawła II. Najważniejszym celem powstającego Centrum jest stworzenie żywej pamiątki osoby i dzieł pierwszego Papieża Słowianina. Wszyscy pragniemy zatrzymać go takim, jakim był, z jego nauczaniem, poezją i wrażliwością na piękno, a nade wszystko z jego miłością do nas wszystkich i do każdego człowieka. Gorąco proszę o wspieranie tego dzieła.

W niedzielę 12 października będziemy przeżywać w naszej Ojczyźnie VIII Dzień Papieski. Jego hasło w tym roku brzmi: „Jan Paweł II – wychowawca młodych”. Papież widział w młodzieży nadzieję Kościoła i przyszłość świata. Szukał młodych, stawiał im wysokie wymagania, pokazywał jak budować swoje życie na Chrystusie i wzywał, aby z odwagą włączali się w ewangelizację świata. W tym dniu o godz. 10.00, w sank­tuarium w Łagiewnikach odprawię Mszę św., zawierzając Bożemu Miłosierdziu powstające Centrum „Nie lękajcie się”, Archidiecezję Krakowską, polską młodzież i naszą umiłowaną Ojczyznę.

Wśród licznych „dzieł papieskich” szczególne miejsce zajmuje Dzieło Nowego Tysiąclecia. Włączmy się w przeprowadzaną w Dzień Papieski w całym kraju zbiór­kę na stypendia dla utalentowanej młodzieży z ubogich rodzin, pokazując czynem, że nie brak nam „wyobraźni miłosierdzia”, o którą prosił Papież. To jeszcze jeden sposób wyrażenia wdzięczności za dar pontyfikatu naszego Ojca Świętego – żywy pomnik utworzony z miłujących serc, zatroskanych o los młodego człowieka i przy­szłość naszej Ojczyzny.

Tegoroczny Dzień Papieski, 12 października, zapisze się w życiu Archidiecezji Krakowskiej jeszcze jednym ważnym wydarzeniem. O godz. 17.00, na wzgórzu wa­welskim, zostanie odsłonięty i poświęcony pomnik Jana Pawła II. Będzie on wszyst­kim przychodzącym na Wawel przypominał wielkiego Papieża Polaka, który od grobu św. Stanisława został wezwany na stolicę Piotrową w Rzymie.

Informując o obchodach 30. rocznicy wyboru Jana Pawła II, zapraszam do udzia­łu w dziękczynnej Mszy św. sprawowanej 16 października o godz. 17.00 w katedrze wawelskiej i 'do modlitewnego czuwania pod Oknem Papieskim, które rozpocznie się o godz. 19.30.

W październiku zachęcam Was do gorliwej modlitwy przez wstawiennictwo Matki Bożej Różańcowej, u której moc do wiernej służby człowiekowi wypraszał Sługa Boży Jan Paweł II. Proszę również, aby gorliwie pielęgnować w parafiach wszystkie inicjatywy modlitewne, wychowawcze i charytatywne, zrodzone z inspi­racji naszego umiłowanego Papieża. Poprzez modlitwę umacniajmy nieustannie fundamenty naszego chrześcijańskiego życia.

Wszystkim Wam z serca błogosławię!

+ Stanisław kard. DziwiszArcybiskup Metropolita Krakowski

Odezwę z okazji zbliżającej się 30. rocznicy wyboru Jana Pawła II należy odczytać we wszystkich kościołach i kaplicach Archidiecezji Krakowskiej w niedzielę 5 października.